Vest: Na današnji dan - 28. Februar -

1525. godine – Španski osvajač Ernan Kortes pogubio je poslednjeg astečkog cara Kuautemoka.

1533. godine - Rođen Mišel de Montenj, francuski književnik i filozof. Svojim glavnim delom, „Ogledima“, ovaj humanista, skeptik i filozof morala, zasnovao je književnu formu eseja. Svoju prvu i drugu knjigu „Ogleda“ objavio je 1580. godine, a treću 1588. godine.

1825. godine – Rusija i Velika Britanija potpisale su ugovor kojim je određena granica Aljaske i Kanade, teritorija koje su tada bile u posedu Rusa, odnosno Britanaca.

1832. godine – U Beogradu je osnovana Narodna biblioteka Srbije kao sastavni deo Državne štamparije. Biblioteka je potom bila pod Ministarstvom prosvete, a od 1871. godine je samostalna ustanova. Odluku o osnivanju doneo je knez Miloš Obrenović.

1842. godine - Rođen Milan Kujundžić Aberdar, književnik i političar, akademik. Kujundžić je filozofiju studirao u Beogradu, Beču, Minhenu i Parizu, a diplomirao na Oksfordu. Bio je profesor Velike škole u Beogradu, predsednik Narodne skupštine i ministar prosvete Srbije. Pripadao je Ujedinjenoj omladini srpskoj i bio urednik "Mlade srbadije". Pisao je članke iz oblasti filozofije, a njegova poezija, sa svim obeležjima romantizma, bila je poziv na borbu protiv ugnjetača i za oslobođenje i ujedinjenje porobljene braće. Poznat je njegov spev "Srpski patrijarh", balada "Nevesta hajdukova" i zbirka pesama: "Prvi jek".

1844. godine – Tokom prikazivanja nove fregate “Prinston”, koje je na reci Potomak priredila američka mornarica, na brodu je eksplodirao jedan od topova, usmrtivši državnog sekretara, ministra mornarice i još nekoliko funkcionera vlade SAD.

1862. godine – U Srbiji je donet prvi zakon o advokaturi.

1869. godine – Umro je francuski pisac i diplomata Alfons de Lamartin, jedan od najvećih liričara romantizma. Slavu mu je donela već prva knjiga “Pesničke meditacije”, a potom i njegova najznačajnija zbirka “Pesničke i religiozne harmonije” sa čuvenom “Himnom noći” koju je preveo Njegoš. U proznom delu “Put na istok” sa simpatijama je opisao Srbiju i njenu borbu za slobodu.

1901. godine - Rođen američki hemičar Linus Karl Pauling, dobitnik Nobelove nagrade za hemiju 1954. godine i Nobelove nagrade za mir 1962. godine. Prvu je dobio za primenu kvantne mehanike u istraživanju strukture molekula, a drugu za uporno nastojanje da se uspostavi međunarodna kontrola nuklearnog oružja i zabrane probe atomskih bombi.

1909. godine - Rođen engleski pisac Stiven Harold Spender, koji je kao pesnik počeo pod uticajem Španskog građanskog rata u kojem se borio na strani republikanaca, ali je kasnije pisao lično obojenu poeziju, zasnovanu na unutrašnjem doživljaju sveta. Kao pripadnik grupe levičarskih pesnika antifašista, tridesetih godina 20. veka u pesmama je slikao užase rata i razaranja, ali bez naglašene političke obojenosti. Potom se odrekao komunizma i vratio idejama liberalizma, a lirika mu je postala nežnija i romantičnija. Dela: zbirke pesama "Nepokretno središte", "Ruševine i vizije", "Rub bića", "Plemeniti dani".

1911. godine - Rođen Otakar Vavra, češki filmski režiser i pedagog, osnivač Filmske akademije u Pragu.

1913. godine - Rođen američki filmski režiser italijanskog porekla Vinsent Mineli, koji je 1958. godine dobio nagradu "Oskar" za film "Žiži". Ostali filmovi: "Madam Bovari", "Amerikanac u Parizu", "Žeđ za životom", "Čaj i simpatija", "Kuća na brdu", "Zvona zvone", "Grad iluzija", "Neki su dotrčali", "Diži zavesu".

1916. godine – Završeno je prebacivanje glavnine srpske vojske od oko 140.000 vojnika iz okupirane Srbije u Prvom svetskom ratu na ostrvo Krf. Oporavljena u narednim mesecima, reorganizovana i naoružana srpska vojska se u leto iste godine vratila u borbu na Solunskom frontu. Tokom povlačenja preko Albanije od decembra 1915. godine više od 200.000 vojnika i civila umrlo je od gladi, iscrpljenosti i zime.

1916. godine - Umro američki pisac Henri Džejms. Brižljivo je gradio kompoziciju dela, težeći umetničkom savršenstvu. Pred kraj života, 1915. godine, postao je britanski državljanin. Dela: romani "Roderik Hadson", "Amerikanac", "Dejzi Miler", "Portret jedne ledi", "Tragična muza", "Bostonci", "Golubija krila".

1921. godine - Počela Kronštatska pobuna mornara ruske Baltičke flote i radnika u pomorskoj bazi u Kronštatu na ostrvu Kotlin u Finskom zalivu protiv boljševičke vlasti. Kronštatski mornari i radnici u bazi zapadno od Petrograda - koji su snažno podržali boljševike 1917. godine i bili jedan od oslonaca Oktobarske revolucije - tražili su ekonomske reforme i okončanje boljševičke političke dominacije, ali su boljševici 20 dana kasnije vojskom krvavo ugušili pobunu.

1922. godine – Velika Britanija je formalno proglasila nezavisnost Egipta, ali je zadržala kontrolu nad Sueckim kanalom i poslovima odbrane zemlje.

1931. godine – Član Donjeg doma britanskog parlamenta Osvlad Mozli osnovao je “Novu partiju”, koja je godinu dana kasnije postala Britanska unija fašista.

1933. godine – Hitler je, dan nakon paljenja Rajhstaga, ubedio predsednika Nemačke Paula fon Hindenburga da potpiše Zakon o odbrani naroda i države kojim su ukinute lične slobode, sloboda govora i štampe i pravo na okupljanje. U nekoliko narednih dana uhapšeno je više od četiri hiljade komunista.

1941. godine – U egzilu je umro bivši španski kralj Alfonso XIII. Odbivši da abdicira 1931. godine, kada su na izborima u Španiji pobedili republikanci, kralj je bio prisiljen da napusti zemlju.

1943. godine - Devet norveških komandosa u Drugom svetskom ratu izvelo sabotažu u nemačkim postrojenjima za proizvodnju teške vode u blizini Rjukana u okupiranoj Norveškoj.

1948. godine – Poslednje britanske vojne jedinice napustile su Indiju. Laburistička vlada ukinula je 1947. godine britansku vladavinu nad Indijom.

1953. godine – U Ankari su Jugoslavija, Grčka i Turska potpisale sporazum o političkoj, privrednoj i vojnoj saradnji, poznat kao Balkanski savez.

1974. godine – SAD i Egipat su posle sedam godina prekida obnovili diplomatske odnose.

1975. godine – U najtežoj podzemnoj železničkoj nesreći u Velikoj Britaniji, 42 putnika su poginula kad je voz u punoj brzini udario u ogradu u stanici “Murgejt” londonskog metroa.

1986. godine – U centru Stokholma ubijen je švedski premije i lider Socijaldemokratske stranke Ulof Palme. Jedan od najpopularnijih evropskih političara u to vreme, ubijen je na ulici dok se sa suprugom vraćao kući iz bioskopa. Bio je među retkim zapadnim državnicima koji su digli glas protiv eksploatacije nerazvijenih zemalja, a ljutnju SAD je izazvao odlučnim protivljenjem američkoj vojnoj interenciji u Vijetnamu. Od 1980. godine vodio je nezavisnu međunarodnu komisiju za unapređenje procesa razoružanja.

1991. godine – Završen je Zalivski rat, koji su 42 dana vodile SAD i saveznici protiv Iraka. Iračke snage prisiljene su da napuste Kuvajt koji su okupirale 1. avgusta 1990. godine.

1991. godine – Srpsko nacionalno veće i Izvršno veće SAO Krajine donelo je odluku da se SAO Krajina razdružuje od Republike Hrvatske i ostaje u Jugoslaviji.

1992. godine - Usvojen prvi ustav Republike Srpske pod nazivom Ustav Srpske Republike BiH.

1993. godine – Američki vojni transporteri izbacili su iznad istočne Bosne prve tovare humanitarne pomoći u hrani i lekovima, čime je počela “Operacija padobran” u ratom zahvaćenoj Bosni i Hercegovini.

1994. godine – U zoni “zabranjenog leta” iznad Bosne i Hercegovine zapadno od Banjaluke dva američka aviona F-16  srušili su četiri srpska aviona tipa “Galeb”.

1996. godine - Britanska princeza Dajana pristala na razvod od princa Čarlsa, rekavši da je to najtužniji dan njenog života. U braku su dobili dva sina prinčeve Vilijama i Harija.

1998. godine – Nakon ubistva četiri srpska policajca kod Glogovca i Srbice, na području Drenice na Kosovu počeli su sukobi srpskih snaga bezbednosti i kosovskih Albanaca, pripadnika nelegalne Oslobodilačke vojske Kosova.

2004. godine – Afrički lideri su se na samitu dogovorili da oforme Afričke multinacionalne snage, koje bi bile sposobne da intervenišu širom Afrike, u cilju okončanja građanskih ratova i sprečavanju genocida.

2008. godine – Zahtev za ekstradiciju Marka Miloševića i Mirjane Marković, sina i supruge Slobodana Miloševića, uputilo je Ministarstvo pravde Srbije Ruskoj federaciji. Protiv njih je u Srbiji pokrenuto više istraga, uključujući i optužbu za krijumčarenje duvana.

2009. godine – Norveški arhitekta Svere Fen, poznat po spajanju modernih oblika i skandinavske tradicije, umro je u 85. godini. Za svoj rad 1997. godine dobio nagradu Pricker, jedno od najznačajnijih priznanja u oblasti arhitekture.

2011. godine – Umrla je francuska glumica Ani Žirardo koja se proslavila ulogama u filmovima slavnih reditelja poput Lukina Viskontija, Kloda Leluša, Marka Fererija i Andrea Kajata. Dobitnica je nekoliko francuskih filmskih priznanja među kojima su i tri Cezara.

2011. godine – Američka glumica Džejn Rasel, seks simbol sredinom prošlog veka, umrla je u Santa Mariji u 90. godini. Zapažene uloge ostvarila je u vesternu “Odmetnik” i kultnom filmu Hauarda Hoksa “Muškarci više vole plavuše”.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici!