Vest: Na današnji dan - 29. Mart -

1461. godine – U najkrvavijoj bici Rata dveju ruža u Engleskoj, oko 36.000 vojnika pod zastavom dinastije Jork porazilo je kod Toutona, blizu Jorka snage od oko 40.000 vojnika dinastije Lankaster, osiguravši time engleski presto Edvardu IV.

1772. godine – Umro je švedski filozof i prirodnjak Emanuel Svedenborg, autor mističko-teozofskog učenja o prirodi. Posle njegove smrti pojavila su se “Društva svedenborgista”, iz kojih je nastala Crkva Novog Jerusalima.

1792. godine - Umro švedski kralj Gustav Treći, nakon 13 dana pošto je atentator pucao na njega u operi u Stokholmu. Od stupanja na presto 1771. godine vladao je apsolutistički, ali je bio i veliki pokrovitelj umetnosti. Ratovao je protiv Rusije i bezuspešno je pokušavao da zauzme Petrograd. Inspirisan tim atentatom Đuzepe Verdi je napisao operu "Bal pod maskama".

1809. godine – Švedski kralj Gustav IV prisiljen je da abdicira posle više poraza švedskih trupa u ratu s Danskom.

1814. godine - U Danskoj Jevreji izjednačeni u pravima s ostalim građanima.

1848. godine – Počeo je trogodišnji rat Danske s Pruskom u kojem su Danci pretrpeli poraz i izgubili veliki deo teritorije na jugu poluostrva Jitland.

1849. godine – Velika Britanija je na osnovu sporazuma s maharadžom od Lahorea anektirala Pendžab i pripojila ga Indiji.

1864. godine – Grčka je povratila suverenitet nad ostrvima u Jonskom moru, koja su bila pod kolonijalnom upravom Velike Britanije.

1867. godine – Velika Britanija je od Kvebeka, Ontarija, Nove Škotske i Nju Branzvika formirala dominion Kanadu, u koji su 1878. godine uključene ostale britanske teritorije severne Amerike izuzev Njufaundlenda. Vestminsterskim statutom Kanada je 1931. godine postala nezavisna država britanskog Komonvelta, a konačne granice je dobila 1949. godine, priključenjem Njufaundlenda.

1891. godine – Umro je francuski slikar Žorž Sera, osnivač i glavni predstavnik pokreta poentilizam. Nanosio je na platno mnoštvo sitnih tačaka čistih boja spektra, koje se u oku posmatrača slivaju u određene šare i tonove. Najčešće je slikao pejzaže, prizore iz cirkusa i s kupališta.

1894. godine - Profesor Poljoprivrednog fakulteta u Beogradu Mihailo Avramović u Vranovu kod Smedereva osnovao prvu srpsku zemljoradničko-kreditnu zadrugu. Ubrzo je pokret osnivanja zadruga u Srbiji uzeo maha i 1895. godine je stvoren Glavni savez zemljoradničkih zadruga.

1899. godine - Rođen šef zloglasne sovjetske političke policije NKVD i potpredsednik vlade SSSR Lavrentije Pavlovič Berija, koji je u "velikim čistkama" organizovao fizičke likvidacije boljševičkih prvaka i od 1938. godine rukovodio sistemom koncentracionih logora u koje su bili zatočeni milioni ljudi. Uhapšen je sredinom 1953. godine, posle smrti diktatora Josifa Staljina, pod optužbom da je kovao zaveru da preuzme vlast, i streljan u decembru 1953. godine.

1901. godine – U Australiji su održani prvi federalni izbori. U prvom australijskom parlamentu najviše mesta dobila je Laburistička partija.

1902. godine - Rođen engleski kompozitor Vilijam Tarner Volton, tvorac osećajne i lirske muzike neoromantičarskog stila. Posebno je značajan po orkestarskim kompozicijama, koje se odlikuju dugom melodijskom linijom, bogatom harmonijom i složenim ritmom. Dela: melodrama "Fasada", oratorijum "Baltazarov pir", "Koncert za violinu".

1903. godine - Srpski kralj Aleksandar Obrenović zabranio "Radničke novine", glasilo Srpske socijaldemokratske partije. Povod su bile martovske demonstracije protiv vladavine Obrenovića, a list je u junu 1903. godine, posle ubistva kralja i njegove supruge Drage i pada dinastije Obrenović, ponovo počeo da izlazi.

1912. godine – Engleski polarni istraživač Robert Falkon Skot umro je od zime i gladi pri povratku s Južnog pola, gde je stigao 13. januara 1912. godine, četiri sedmice posle Norvežanina Rualda Amundsena. Spasilačka ekipa je pronašla smrznuta tela članova njegove ekspedicije nadomak jedne od stanica za snabdevaje na Antarktiku, kao i njegov dnevnik u kojem je opisao agoniju svojih pratilaca.

1945. godine – SSSR je zvanično priznao jugoslovensku vladu Josipa Broza Tita, koju su prethodno priznale Velika Britanija i SAD.

1946. godine – Novim ustavom, Zlatna Obala, sadašnja Gana, postala je prva britanska kolonija u Africi s afričkom većinom u parlamentu, ali je na punu nezavisnost čekala još 14 godina.

1956. godine – U Novom Sadu su osnovane Jugoslovenske pozorišne igre, “Sterijino pozorje”, povodom 150 godina rođenja i stogodišnjice smrti srpskog komediografa Jovana Sterije Popovića.

1967. godine – Porinuta je prva francuska nuklearna podmornica.

1972. godine – Bolivija je proterala 119 članova sovjetske ambasade u La Pazu, optuivši Moskvu da finansira levičarske pobunjenike.

1974. godine – Američki veštački satelit “Mariner 10” snimio je prve fotografije Merkura.

1982. godine – Umro je nemački kompozitor Karl Orf, autor scenske kantate “Karmina Burana”. Napisao je knjigu “Muziku za decu”, namenjenu obrazovanju, i kreirao specijalne, jednostavne dečje instrumente koji se nazivaju Orfov instrumentarijum.

1990. godine – Premijer Australije Bob Houk dobio je izbore, postavši prvi laburista koji je četiri puta uzastopno osvojio položaj šefa vlade.

1997. godine – Bežeći pred nasiljem koje je zahvatilo zemlju tokom krvavih nemira, više od 50 izbeglica iz Albanije utopilo se kada je njihov brod potonuo nakon sudara s italijanskim ratnim brodom u južnom Jadranu, u blizini italijanske obale.

2002. godine – U Moskvi je predstavljen projekat prvog u svetu kosmičkog aparata “S-21” koji je namenjen kosmičkom turizmu.

2003. godine – Svetska zdravstvena organizacija je saopštila da je Karlo Urbani, lekar koji je prvi identifikovao ozbiljni akutni respiratorni sindrom SARS umro od iste bolesti.

2004. godine – Na svečanoj ceremoniji u Beloj kući Severnoatlanskoj alijansi  zvanično je pristupilo sedam istočnoevropskih država: Bugarska, Estonija, Letonija, Litvanija, Rumunija, Slovačka i Slovenija, čime je broj članica NATO povećan na 26.

2006. godine – Nigerijske vlasti uhapsile su bivšeg liberijskog predsednika Čarlsa Tejlora i izručile ga Međunarodnom sudu u Hagu, pred kojim je optužen za ratne zločine tokom građanskog rata u Sijera Leoneu i Liberiji od 1991. godine do 2001. godine u kome je poginulo 120.000 ljudi.

2009. godine – U Crnoj Gori su održani parlamentarni izbori na kojima je pobedila koalicija DPS-SDP-Bošnjačka stranka i Hrvatska građanska inicijativa i obezbedila većinu u Parlamentu  od 48 poslanika.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici!