Vest: Na današnji dan - 30. Decembar -

1691. godine – Umro je engleski hemičar i fizičar Robert Bojl koji je prvi uočio razliku između hemijskih elemenata i spojeva i postavio zakon o odnosu pritiska i zapremine. Izolovao je metil alkohol i aceton.

1803. godine - U sastav SAD ušla dotadašnja francuska kolonija Luizijana, koju je ranije iste godine - pritisnut finansijskom oskudicom - francuski car Napoleon Prvi prodao Amerikancima za 15 miliona dolara.

1864. godine - Rođen srpski slikar Marko Murat, osnivač Umetničke zanatske škole u Beogradu, koji je počeo kao realista, ali se kasnije približio impresionistima. Slikarsku akademiju završio je u Minhenu. U srpsko slikarstvo uneo je nova umetnička shvatanja i razvio interesovanje za probleme svetlosti. Snažno je uticao na stvaranje slikarske "Beogradske škole". Slikao je portrete, istorijske kompozicije, predele. U Narodnom muzeju u Beogradu su njegova glavna dela: "Doček cara Dušana u Dubrovniku", "Proleće", "Cveti", "Konavoka", "Dum Ante", "Dubrovnik".

1865. godine – U Bombaju je rođen engleski pisac Rađard Kipling, majstor kratkih priča u kojima je prikazao život u Indiji. Dobitnik je Nobelove nagrade za književnost 1907. godine. Najznačajnija dela: “Knjiga o džungli”, “Hrabri kapetan”, “Kim”, “Priče za decu”.

1869. godine - Rođen kanadski pisac Stiven Batler Likok, autor više od 30 knjiga humorističkih priča, u kojima humor izvire iz komičnog uočavanja društvenih slabosti i nesklada prividnog i stvarnog u ljudskom ponašanju. Dela: "Besmislene novele", "Vrt ludosti", "Književni promašaji", studije o humoru "Humor i čovečanstvo", "Humor: teorije i tehnika".

1886. godine - Nemačka i Portugalija sporazumom odredile granice Angole i nemačke Jugozapadne Afrike današnja Namibija.

1906. godine - Rođen engleski filmski režiser Kerol Rid, izvrstan poznavalac tehničkih aspekata režiserskog zanata sa izrazitim smislom za vizuelno pripovedanje. Filmovi: "Zvezde gledaju s neba", "Noćni voz za Minhen", "Prava pobeda", "Begunac", "Pali idol", "Treći čovek", "Prognan na ostrva", "Jare za dve pare", "Trapez", "Ključ", "Naš čovek u Havani", "Agonija i ekstaza", "Oliver" (nagrada "Oskar").

1915. godine - Nemačka podmornica kod Krita u Prvom svetskom ratu torpedovala britanski putnički brod "Persija", usmrtivši 330 od 501 putnika i člana posade.

1916. godine – U Petrogradu ubijen i bačen u reku Nevu kaluđer Grigorij Jefimovič Raspućin, izuzetno uticajan na ruskom dvoru, koji je u Prvom svetskom ratu, okružen nemačkim agentima, praktično smenjivao i postavljao vojne zapovednike i ministre. Ubistvo su organizovali monarhisti, verujući da će eliminisanjem tog mistika spasiti monarhiju i dinastiju Romanov. Raspućin je bio sibirski seljak, pustolov, u mladosti konjokradica, pa "čudotvorac" i "prorok", koji je u Petrograd došao 1905. godine, a 1907. godine je uz pomoć sujevernih i razvratnih aristokrata dospeo na carski dvor.

1918. godine - U Berlinu počeo trodnevni osnivački kongres Komunističke partije Nemačke, na kojem je usvojen program čiji je tvorac bila Roza Luksemburg. Kongres je izrazio podršku sovjetskoj Rusiji.

1922. godine – Zvanično je osnovan SSSR, Savez Sovjetskih Socijalističkih Republika, stvaranjem konfederacije Rusije, Belorusije, Ukrajine i Transkavkaske Federacije.

1933. godine – Pripadnik rumunske organizacije “Gvozdena garda” ubio je premijera Jona Duku. Na mesto premijera došao je profašista George Tartaresku, koji je potom Rumuniju približio silama Osovine.

1944. godine – Umro je francuski pisac i muzikolog Romen Rolan, kosmopolit, pacifista, često nazivan francuskim Tolstojem i savešću svoga vremena. Njegov književni opus sadrži 75 knjiga iz različitih oblasti, a najpoznatiji su romani “Žan Kristof”, “Kola Brenjan” i romansirane biografije Ludviga van Betovena, Mikelanđela Buonarotija, Lava Nikolajeviča Tolstoja, Georga Fridriha Hendla, Mahatme Gandija,. Dobitnik je Nobelove nagrade za književnost 1915. godine.

1947. godine - U Rumuniji pod pritiskom komunista abdicirao kralj Mihail Prvi.

1947. godine - Umro engleski filozof Alfred Nort Vajthed, jedan od najznačajnijih anglosaksonskih mislilaca 20. veka. Najpre se bavio matematičkom logikom i zajedno s engleskim filozofom i matematičarom Bertrandom Raselom napisao je "Principia matematika". Potom je razvio originalnu metafiziku, kosmološko gledište o "večnim objektima" i događajima i organizmičku filozofiju prirode. Smatrao je da filozofija ima sudbonosan socijalno-istorijski značaj. Ostala dela: "Rasprava o univerzalnoj algebri", "Organizacija mišljenja", "Istraživanje principa prirodnog znanja", "Nauka i moderni svet", "Proces i realnost", "Smeli poduhvati ideja", "Religija u bitnim svojstvima".

1968. godine - Umro norveški državnik Trigve Li, prvi generalni sekretar UN od 1946. godine do 1952. godine. Pre Drugog svetskog rata bio je sekretar Socijalističke partije Norveške i ministar pravosuđa, a posle njemačke invazije na Norvešku 1940. godine šef diplomatije u izbegličkoj vladi u Londonu.

1988. godine – Jugoslovenski premijer Branko Mikulić i njegova vlada podneli su ostavku zbog brojnih kritika da vlada nije u stanju da reši ekonomsku krizu u zemlji.

1989. godine - Poljski parlament uspostavio višepartijski politički sistem.

1990. godine - Vlasti Albanije su prvi put dozvolile Jevrejima iseljavanje u Izrael.

1991. godine – Na sastanku u glavnom gradu Belorusije Minsku lideri Zajednice Nezavisnih Država, nastale posle raspada SSSR-a, nisu uspeli da se dogovore o zajedničkoj vojsci, pa je svim bivšim sovjetskim republikama prepušteno da formiraju sopstvene oružane snage.

1997. godine  - Kina i Južna Afrika potpisale sporazum o uspostavljanju diplomatskih odnosa od 1. januara 1998. godine.

2000. godine - General Omar el-Bašir izabran je po drugi put za predsednika Sudana i obećao da će nastaviti napore za uspostavljenje mira u zemlji u kojoj je oko dva miliona ljudi poginulo u sukobima u građanskom ratu ili umrlo od gladi. El-Bašir je došao na vlast državnim udarom 1989. godine, a pobedio je na izborima 1995. godine.

2003. godine - Bivši predsedik Kambodže i lider Crvenih kmera Kije Sampan, jedan od glavnih pristalica Pola Pota, priznao je da su tokom njihove vladavine u Kambodži počinjeni zločini i masakri. Za vreme tog režima poginulo je oko 1.700.000 građana Kambodže, od kojih su mnogi pogubljeni, a veliki broj njih umro je od gladi i bolesti.

2006. godine - Bivši irački predsednik Sadam Husein je obešen pošto ga je Specijalni irački sud proglasio krivim za zločine protiv čovečnosti.

2012. godine – Umrla je Rita Levi Montalčini koja je sa kolegom Stenlijem Koenom 1986. godine dobila Nobelovu nagradu za medicinu za otkriće faktora rasta (GF).

2013. godine - Umro je Ljubomir Tadić, filozof, profesor Beogradskog univerziteta, jedan od osnivača Demokratske stranke, osnivač i predsednik Društva srpsko - jevrejskog prijateljstva, akademik.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici!